Başkalarının görmediği ve duymadığı şeyleri fark ettiğinizi düşünüyorsanız bu rahatsızlığa yakalanmış olabilirsiniz: Şizoaffektif bozukluğun en yaygın belirtileri

Şizoaffektif bozukluk, psikiyatrik bir durum olup, hem şizofreni hem de his durum bozuklukları (depresyon ya da mani) belirtilerini bir ortada barındıran karmaşık bir hastalıktır. Şizofreni ve duygusal bozuklukların birleşimi olarak düşünülebilir, bu da bireylerin hem düşünsel hem de duygusal fonksiyonlarını etkileyebilir. Pekala, insanların fark etmediği şeyleri görmenize neden olan bu rahatsızlık nedir, nasıl tedavi edilir? İşte, Şizoaffektif bozukluğun en yaygın belirtileri…
ŞİZOAFFEKTİF BOZUKLUK NEDİR?
Şizoaffektif bozukluk, şizofreni ve bir his durumu bozukluğunun (depresyon ya da mani) bir ortada görüldüğü bir psikiyatrik hastalıktır. Bu hastalık, hem gerçeklikten kopmalar (halüsinasyonlar, sanrılar) hem de duygusal bozukluklar (depresyon, mani) içerir. Şizoaffektif bozukluk, kişinin ruh hali ile gerçeklik algısının birbirine karıştığı karmaşık bir hastalıktır. Şizofreni belirtileri ile birlikte, şahısta depresyon ya da mani üzere ruh hali değişiklikleri de gözlemlenir.
ŞİZOAFFEKTİF BOZUKLUK NEDEN OLUR?
Şizoaffektif bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin hastalığın gelişmesinde rol oynayabileceği düşünülmektedir:
Genetik yatkınlık:
Ailede şizofreni ya da bipolar bozukluk hikayesi olan bireylerin şizoaffektif bozukluğa yakalanma riski daha yüksektir.
Beyin kimyası:
Beyindeki kimyasal dengesizlikler, bilhassa dopamin ve serotonin üzere nörotransmitterlerin düzensizliği şizoaffektif bozukluğu tetikleyebilir.
Çevresel faktörler:
Stres, travmalar, çok alkol ve uyuşturucu kullanımı üzere çevresel faktörler hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir.
Beyin yapısal anormallikleri:
Beyindeki kimi yapısal değişiklikler, bilhassa frontal lobda yahut limbik sistemdeki değişiklikler de şizoaffektif bozukluğun gelişmesine yol açabilir.
ŞİZOAFFEKTİF BOZUKLUĞUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Şizoaffektif bozukluk, hem psikiyatrik hem de duygusal birçok belirtiyi bir ortada gösterir. Bu belirtiler şahıstan bireye farklılık gösterebilir, fakat çoklukla şu haldedir:
a. Şizofreni belirtileri:
Halüsinasyonlar:
Kişi, olmayan sesler duyar (işitsel halüsinasyonlar) yahut gerçek olmayan şeyler görür (görsel halüsinasyonlar).
Sanrılar:
Kişi, gerçek olmayan, ekseriyetle kendisini ilgilendiren olaylar yahut durumlarla ilgili yanlış inançlara sahip olabilir. Örneğin, birisi onları izlediğini düşünebilir.
Düşünce bozuklukları:
Kişinin fikirleri sistemsiz yahut karışık olabilir, bu da konuşmalarının anlaşılmasını zorlaştırabilir.
b. His durumu bozuklukları:
Depresyon:
Aşağıdaki belirtileri içerebilir:
Sürekli üzgün ve boş hissetme
Enerji kaybı
Uyku sorunları (ya çok ahenge ya da uykusuzluk)
İştah değişiklikleri
Mani:
Aşağıdaki belirtileri içerebilir:
Aşırı heyecan, huzursuzluk
Uyku gereksiniminde azalma
İrrasyonel kanılar ve kararlar
Hızlı konuşma ve düşünceler
c. Karmaşık belirtiler:
Sosyal çekilme:
Kişi, etrafından uzaklaşır, toplumsal etkileşimden kaçınabilir.
Konsantrasyon zorluğu:
Kişi, gündelik işlerini ve kanılarını düzenlemede zorluk yaşayabilir.
ŞİZOAFFEKTİF BOZUKLUĞUN TEDAVİ TEKNİKLERİ NELERDİR?
Şizoaffektif bozukluk tedavisi, çoklukla ilaç tedavisi ve psikoterapiyi birleştiren bir yaklaşımdır. Tedavi, hastanın belirtilerine, yaşına, genel sıhhat durumuna ve hastalığın ciddiyetine bağlı olarak bireye özel bir biçimde düzenlenir.
a. İlaç tedavisi:
Antipsikotik ilaçlar:
Şizofrenik belirtileri (halüsinasyon, sanrı gibi) denetim altına almak için kullanılır.
Antidepresanlar:
Depresyon belirtilerini hafifletmek için kullanılır.
Duygu durumu düzenleyiciler (Lityum vb.):
Mani belirtilerini dengelemek için kullanılır.
b. Psikoterapi:
Bireysel psikoterapi:
Kişiye, bozuklukla başa çıkma ve toplumsal maharetler geliştirme konusunda yardımcı olabilir.
Aile terapisi:
Ailenin, hastalığa dair yanlışsız bilgi edinmesi ve hastaya nasıl dayanak olabileceği konusunda eğitilmesi değerlidir.
Grup terapisi:
Bireylerin birebir durumda olan başka şahıslarla tecrübelerini paylaşmaları, düzgünleşme sürecini destekleyebilir.
c. Destekleyici tedavi:
Yaşam biçimi değişiklikleri:
Düzenli uyku, sağlıklı beslenme ve antrenman şizoaffektif bozukluğun tedavisinde kıymetli rol oynar.
Destek kümeleri:
Şizoaffektif bozuklukla gayret eden şahıslar için oluşturulan takviye kümeleri, düzgünleşme sürecini hızlandırabilir.