Beynimiz korkuyu nasıl yeniyor?
Korku, hayatta kalmak için kritik ehemmiyet arz ediyor. Lakin ortada gerçek bir tehlike olmadığını fark edince bu hissin ortadan kalkması da büyük ehemmiyet taşıyor. Bilim insanları, bulguları hakemli mecmua Science’ta 6 Şubat’ta yayınlanan çalışmada beynin bunu nasıl yaptığını buldu.
BİRKAÇ DENEMEDEN SONRA ENDİŞELERİMİZDEN KURTULABİLİR MİYİZ?
Independent Türkçe’de yer alan çalışmaya nazaran araştırmacılar yaklaşık 100 fareyi tek tek kapalı bir alana koyarak onları, yırtıcı bir kuşun üzerlerine gerçek geldiği izlenimi yaratan, gitgide genişleyen bir gölgeye maruz bıraktı.
İçgüdüsel kaygılarının tetiklenmesiyle fareler birinci başta sığınacak bir yer bulmak için koşturmaya başladı.
Ancak 30 ila 50 simülasyonun akabinde hayvanlar olağan davranışlarına geri döndü.
Ekip, deneyler sırasında farelerin beyin aktivitesini izleyerek kaygılarını bastırmayı öğrendikçe hangi sinirsel düzeneklerin harekete geçtiğini kaydetti.
Bulgular, öğrenme sürecinin birinci kademesinde görsel korteksin kritik bir rol üstlendiğini gösteriyor. Fakat fare içgüdüsel korkusunu bastırmayı öğrendiğinde bu bilgi, beynin bugüne kadar pek incelenmeyen ventrolateral genikülat çekirdek (vLGN) isimli bölgesinde depolanıyor.
Farelerin öğrenme ve hatırlama süreçlerini inceleyen daha evvelki çalışmalarda bilim insanları büyük ölçüde görsel kortekse odaklanıyordu.
Çalışmaya liderlik eden Sara Mederos, vLGN’nin öğrenilenleri unutma sürecine dahil olduğu bilinse de anıların burada depolandığının bugüne kadar netlik kazanmadığını söylüyor.
University College London’dan Mederos bulguları şöyle kıymetlendiriyor:
Beynin hangi potansiyel içgüdüsel tehlikelerin aslında tehlike teşkil etmediğini tecrübe yoluyla anlamasını sağlayan mekanizmayı ortaya çıkardık.
Araştırmacılar bir beyin işlevinin bu kadar ayrıntılıca anlaşılmasının az gerçekleşen bir durum olduğunu tabir ediyor.
Ekip, benzeri hudut yollarının insan beyninde de bulunması nedeniyle bulguların, fobi, anksiyete ve travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) üzere endişeyle bağlı ruh sıhhati meselelerinin tedavisine katkı sağlayabileceğini söylüyor.
Korkunun beyinde nasıl bastırıldığının anlaşılmasıyla bu bölgeleri hedefleyen tedaviler geliştirilebilir. Lakin takım bunun için daha fazla çalışmaya muhtaçlık duyulduğunu da belirtiyor.
Mederos “Beyindeki vLGN üzere bölgelere odaklanmak, bu rahatsızlıkların tedavisinde yeni yollar açabilir” diyerek ekliyor:
Özellikle vLGN’yi amaç alan özel ilaçlar, anksiyete yahut TSSB tedavisine yardımcı olabilir.
