Bu Amerika, dışarıdan görünen versiyonuna hiç benzemiyor
Türkler, Ruslar, Çinliler, BRICS ya da ŞİÖ üyesi ülkelerin uzmanları değil, şahsen Amerikalılar Washington’un global gücünün irtifa kaybettiğini tespit ediyor. 2024 seçimlerinin hem demokratlar hem de cumhuriyetçiler tarafından 250 yıllık ABD demokrasi tarihinin en önemli seçimi olarak tanımlanmasının gerisinde bu güç kaybının getirdiği problemlerin yattığını söylemek mümkün. 30 Ekim’de Wisconsin’de coşkulu kitlesine hitap eden Donald J. Trump, “Biz önemli düşüş yaşayan bir ülkedeyiz ve bunun gerçekleşmesine müsaade edemeyiz” diyor.
Make America Great Again, “Amerika’yı Tekrar Mükemmel Yap” İngilizce kısaltması “MAGA” olan slogan bu korkunun bir eseri. Karşı cephedeki demokratların ise dişe dokunur ayırt edici bir sloganı yok. Demokratlar özetle, Trump’un Hitler zihniyeti taşıdığını, anti demokratik eğilimleri temsil ettiğini, ırkçı, sexist ve bayan düşmanı olduğu söyleyerek bu argümanlar üzerinden bir kampanya yürütüyorlar. Genel görüş: Demokratların müesses nizamla daha uyumlu olduğu yönünde.
2024 seçimlerinde göçmen sorunu, LGBT hakları üzere başlıklar toplumsal kutuplaşmanın daha da derinleşmesine vesile oluyor. Taraflar, rakibin kazanmasını kıyamet olarak olarak tanımlıyor. Bu sertlik de seçim sonuçlarına ait meşruiyet tartışmalarını çoktan alevlendirmiş durumda. Kısaca, ABD seçimini yapmakta zorlanıyor. Yapılacak olan seçimin şu yahut bu biçimde bir bedeli olacağı anlaşılıyor. 6 Ocak Capitol Hill baskını üzere olayların tekrar etmesi kaygısı büyüyor.
Bundan 15 yıl evvel bu türlü iç tartışmalara yönelmiş ve bir çıkış arayan ABD tablosunu kuşkusuz çok az kişi varsayım edebilirdi. Küreselde seviyede Washington, Irak ile Afganistan’da yürüttüğü yıkıcı savaşlarla korkutucu bir caydırıcılığa ve üne sahipti. Amerikan demokrasisi, tanklarını istediği coğrafyaya özgürce sürebilir üzere duruyordu. Bu devirde iç dinamiklerin göz gerisi edildiği ABD okumaları, Amerikan gücünün sonlarını tespit etmede başarısız oldu ve medya kuruluşları da oluşan yeni durumu takipçilerine evvelden haber verecek birikimden yoksundu.
ABD’Yİ ABD’DEN İZLEMEK
Harici Medya, masa başından ABD’yi tahlil etmek yerine bu değerli tarihi kesitte Türk medyasında bir unsur imza attı. Harici takımı sabırlı bir çalışmayla yaklaşık bir ay boyunca New York, Washington DC, Pennsylvania, Los Angeles ve Rhode Island‘da siyasetçiler, uzmanlar, akademisyenler, gazetecilerle görüştü. Halka mikrofon uzattı. “Rüyadan Uyanırken” belgeseli bu çalışmanın eseri olarak ortaya çıktı.
Dünyanın en tesirli siyaset bilimcilerinden Prof. Norman Finkelstein, Emekli Büyükelçi ve Eski Savunma Bakan Yardımcısı Chas Freeman, ABD Dışişleri Bakanlığı eski danışmanı emekli albay Rich Outzen, New York’tan bağımsız senatör adayı Diane Sare, Türk asıllı ünlü Amerikalı gazeteci ve siyasî yorumcu Cenk Uygur, Eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Jonathan Winer, ünlü aktivist ve bağımsız Kongre adayı Jose Vega, New York Kent Üniversitesi’nden göç uzmanı Prof. Immanuel Ness, New York Genç Cumhuriyetçiler Kulübü Yöneticisi Viswanag Burra ile belgesel kapsamında geniş mülakatlar yapıldı.
“ABD OTOKRATİK BİR DEVLET!”
1972 yılında dönemin ABD Başkanı Richard Nixon’ın Çin ziyaretinde tercümanlığı yapan Eski Savunma Bakan Yardımcısı Chas Freeman ülkede gelinen noktanın tehlikeli olduğunu düşünenlerden.
Yaklaşık 250 yıllık Amerikan demokrasinin tehlikede olduğunu düşünen Freeman, demokrat ve cumhuriyetçilerin “birçok mevzuda birebir olduğunu” söylüyor.
Freeman, “Aslında seçeneklerin çok hudutlu olduğu ve seçmenlerin bundan mutlu olmadığı düopol yani otokratik bir sistemimiz var” eleştirisini getiriyor ve ekliyor:
“Cumhuriyetin çöküşüne şahit oluyoruz. 240 yılı aşkın müddettir bizi biz yapan anayasal düzenin! İki buçuk asır evvel Philadelpia’da Anayasa Konvansiyonu’ndan sonra Benjamin Franklin dışarı çıktığında kendisine ‘Bize ne verdiniz?’ diye sordular. O da dedi ki: ‘Bir cumhuriyet! Şayet onu koruyabilirseniz.’ Bence cumhuriyetimizi kaybediyoruz…”
GENÇ TRUMPÇULAR ÖFKELİ!
Amerikan tarihinde Eski Lider Richard Nixon’dan CIA kurucu şefi Allen Dulles’e sayısız seçkinin bir periyot üyesi olduğu New York Genç Cumhuriyetçiler Kulübü bugünlerde adeta Trumpizmin kalesi.
Kulübü Yöneticisi Viswanag Burra, demokratlara karşı “kesin bir galibiyet” almaları gerektiğini belirtiyor: “Her iki taraf da yüzde 56 – 57 üzere büyük bir galibiyet almadığı sürece kimse seçimlere inanmayacak. Mutlak bir zafere gereksinimimiz var. Fakat bu formda seçim sistemine olan itimadı tekrar tesis etmeye başlayabiliriz.”
Cumhuriyetçi Parti içinde Trumpizmin sert çizgisini paylaşan Burra, demokrat partinin parçalanması gerektiğini düşünüyor:
“Demokratların evvel kaybetmesi, iki defa kaybetmesi ve bölgesel bir parti haline gelmesi için parçalanması gerekiyor.”
“UNUTMAYIN İÇ SAVAŞ YAŞADIK”
Ülkedeki kutuplaşmanın gerçek problemlerin üzerini örttüğünü düşünen Atlantik Kurulu Uzmanı Rich Outzen, Hayalden Uyanırken belgeselinde bir hatırlatma yapıyor: “Unutmayın biz 1860’da bir iç savaş yaşadık. Bir dereceye kadar ABD hükümet sistemi ve genel olarak idare biçimimiz hengameye davet eder formda tanımlandı. Yaptığımız şey arbede etmek.”
Ülkedeki göçmen sorunun “milli güvenlik sorunu” haline geldiğini öne süren Outzen,”Güney hudutlarımızda kapı açık. Ben de oradaydım. ve bir bariyer, fizikî bir bariyer inşa etmek için kimi teşebbüsler oldu. Biden idaresi sırasında en az on ila 12 milyon ortasında insan hududu yasadışı yollardan geçti” diyor.
“ARTIK ABD’DE HİÇBİR ŞEY ÇALIŞMIYOR”
Amerikalı düşünür dünyaca tanınan siyaset bilimci Prof. Norman Finkelstein ise sistemin bütünüyle tıkandığı ve işlemediğini vurguluyor. Amerikan gücünün “parabolik bir düşüş evresinde” olduğunu öne süren Finkelstein seçim sisteminin baştan sona yozlaştığını aktarıyor:
“Çoğu insan nispeten küçük bir meblağ karşısında satın alınabilir. İstenilen büyük bir meblağ olsa bile yönetici seçkinler o kadar varlıklı ki herkesi satın alabilirler. Ve artık burada sahiden hiçbir şey çalışmıyor. Hiçbir şeyin işlememesine yol açan işlevsizlikle çok yozlaşmanın birleşimidir.”
