Denizli’de orman yangını altıncı gününde neden söndürülemiyor? Örtü yangını nedir?

Denizli’nin Merkezefendi ilçesindeki Karcı Dağı yamaçlarında 24 Ekim’de başlayan orman yangını, altıncı gününde devam ediyor.

Denizli’nin güneyinden batıya hakikat Menteşe dağlarının bir uzantısı olan Karcı Dağı, iki bin metreyi geçen yüksekliğiyle kentin kıymetli simgelerinden biri.

Dağın kayalık ve sarp arazi özellikleri yangına karadan müdahaleyi zorlaştırıyor.

Haber ajanslarına nazaran, altı yangın söndürme helikopteri dik yamaçlarda yaklaşabildikleri bölgelere su atışı yapıyor.

Binden fazla işçi, iş makineleri ve el aletleriyle yangının yayılım alanında şeritler açmaya çalışıyor.

Bu şeritler yangının yayılmasını engellemek için kullanılıyor.

Bazı bölgelerde yol olmaması nedeniyle takımlar, alevlere ulaşmak için uzun yürüyüşler yapıyor.

Tavas ilçesi Çakıroluk mevkisine gerçek ilerleyen yangını durdurmak için yapılan çalışmalara çok sayıda jandarma ve belediye işçisiyle sivil toplum kuruluşlarından gönüllülerin de katıldığı bildiriliyor.

Yangında yerleşim yerlerine yönelik bir tehdidin kelam konusu olmadığı belirtiliyor.

BBC Harita yangının tesirli olduğu alanı gösteriyor.

Başkarcı Dağı olarak da bilinen Karcı Dağı yakınlarında incelemelerde bulunan Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, ihbarının akabinde yangına müdahalenin 13 dakikada başladığını söyledi.

Karacabey, iklim değişikliğinin olumsuz tesirleriyle birlikte her geçen yıl orman yangını riskinin artarak devam ettiğini belirtti.

İklim değişikliği Türkiye’de sıcak hava dalgalarının sıklığını artırırken, orman yangını dönemini da uzatıyor.

Yangının 400 hektara yakın bir alanda tesirli olduğunu belirten Bekir Karacabey, Karca Dağı’ndaki yangının örtü yangını olduğunu belirtti.

Karacabey, bu alandaki ağaç tipinin kabuğu kalın olan karaçam olduğunu, bu nedenle ağaçların üst kısımlarında yanma olmadığını söyledi.

Karacabey, bu nedenle ormanın canlılığını “yüzde 90 oranında devam ettireceğini” söyledi.

ÖRTÜ YANGINI NEDİR?

Türkiye’de görülen orman yangınlarının büyük çoğunluğu örtü yangınları ve zirve yangınları olmak üzere iki küme altında toplanıyor.

Örtü yangını orman toprağını örten ot, çayır, funda, fide, fidan, yaprak, yosun, kuru kısım, kütük üzere meyyit ya da canlı örtünün yanmasını tabir ediyor.

Bu tip bir yangın ağaçlara önemli ziyan vermiyor lakin örten katmanda yanıcı unsurların ağır olması riski artırabiliyor.

Tepe yangını ağaç ve ağaçcıkların doruklarını de yakarak ilerleyen yangın olarak tanımlanıyor.

En tehlikeli yangın tipi olarak sınıflandırılan zirve yangını tipinde, orman örtüsü, ağaçların gövdeleri ve zirveleri kuruyarak canlılığını kaybediyor.

Getty Images Denizli’de yangın söndürme çalışmaları devam ediyor.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) Biyolojik Çeşitlilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Dr. Öğr. Üyesi Yasin İlemin, Karcı Dağı’nın üst kısımlarında karaçam ormanlarının yükte olduğunu belirtiyor.

İlemin, toplumsal medya hesabı X’ten yaptığı yorumda bunun rejenerasyonu süratli bir orman olmadığını da vurguluyor.

‘TEHDİT ALTINDAKI İKİ YABANİ KEDİ ÇEŞİDİ ÜZERİNDE BASKI ARTIYOR’

Karcı bölgesinde karaçam dahil yangınların seyrek görüldüğünü belirten İlemin, uzun süren kurak periyotlar ve artan sıcaklık ortalamalarının karaçam ormanlarında da daha sık yangın oluşturmaya başladığını söz etti.

İlemin bunun yaban hayatına tesirini şöyle anlattı:

“Karaçam ormanlarında çıkan yangınlar olağan kaidelerde ve ekseriyetle örtü yangını formunda devam eder ve ekosistem topyekün kaybolmaz.

“Karaçam kalın kabuğu ile örtü yangınını atlatır ve biyolojik çeşitlilik ve yaban hayatına mesken sahipliği yapmaya devam eder.

Ancak değişen iklim şartlarına bağlı olarak karaçam orman yangınlarının örtü yangınından zirve yangınına hakikat değiştiğini gözlemliyoruz.”

Bunun “ciddi bir ekolojik problem” olduğunu tabir eden İlemin, şöyle devam etti:

“Tepe yangınları çok şiddetli yangınlardır ve karaçam ağaçlarını büyük oranda öldürür. Bu ormanlar kızılçam ormanları üzere zirve yangını sonrası kolay toparlanamazlar.

“Kızılçam ormanlarındaki yangın sonrası rejenerasyon ve buna bağlı olarak yaban hayatının toparlanması beşinci yıldan sonra olurken, Karaçam ormanlarında şiddetli yangın sonrası orman örtüsünün tekrar yerine gelmesi daha uzun sürüyor.

“Buna bağlı olarak yaban hayatının gereksinim duyduğu ekosistem kuralları onlarca yıl eksik kalabiliyor. Bu durumda Karcı Dağı örneğinde olduğu üzere, hem karakulak hem de vaşak cinsleri için uygun olan karaçam habitatları ortadan kalkmış oluyor.

“Sonuç olarak bu alanların yokluğunda aslında tehdit altındaki bu iki yabani kedi çeşidimiz üzerindeki baskı daha da artıyor.”