Elçin Sangu’dan Rasim Ozan Kütahyalı’ya sert yanıt: Siz bana arka çıkmayın
Dizi dalındaki ‘menajer etkisi’ ve ‘Ayşe Barım’ savlarına ait tenkitlerde bulunan ünlü oyuncu Elçin Sangu, Rasim Ozan Kütahyalı’nın Ayşe Barım’ı amaç göstererek kendisine takviye vermesine reaksiyon gösterdi. Yaptığı açıklamada olaylar ve kurumlar üzerine durduğunu belirten Sangu, Kütahyalı’ya “Siz bana art çıkmayın” dedi.
Türk dizi kesimi ve magazin dünyası son devirde bilhassa menajerlik şirketi sahibi Ayşe Barım ve birtakım oyuncuların dalda monopolleşmesi argümanlarını tartışıyor. Kelam konusu tezlere ait soruşturma da başlatıldı.
Ünlü oyuncu Elçin Sangu, toplumsal medya hesabından tartışmalara ait dikkat çeken tenkitlerde bulundu.
Sangu, sistemin, oyuncu olma hayaliyle yola çıkanlara ‘kölelik sözleşmesi’ dayattığı belirterek “Türkiye’de oyunculuk dalı, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme muhtaçlık duyuyor. Bu dönüşüm, sırf sanatkarların değil, dalın tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir tabanda çalışmasını sağlayacaktır” tabirlerini kullandı.
”SİSTEMİN DAYATTIĞI ‘KÖLELİK SÖZLEŞMESİ”
Sangu’nun tenkit açıklamaları ise şu biçimde oluştu:
“Ne bu işi sulandıran magazinciler (işini hakikat yapanları da tenzih ederek), ne derinlemesine araştırma yapmadan yorum yapan gazeteciler (ciddi haberci diye düşündüklerimiz), ne de duruma uygun olmayan açıklamalar yapan bir birçoklarını çok sevdiğim sevgili meslektaşlarım üzere bahsin özünü bozmak istemiyorum.
Oyuncu olma hayaliyle yola çıkan pek çok kişi, sistemin dayattığı ağır kaideler altında ‘kölelik sözleşmesi’ olarak tanımlanabilecek mutabakatlarla mesleklerine adım atıyor. Bu mukaveleler, sanatkarın tüm haklarını ajanslara yahut üretimcilere devretmesine neden olurken, yaratıcı özgürlüklerini ve ekonomik haklarını kısıtlıyor. Bu durum, dalda kurumsallık eksikliğinin ve sistemin çarpıklığının en somut örneklerinden biridir.
Oyuncuların dalda yaşadığı hak ihlalleri nedeniyle açılan davalar, kesimin ne kadar gri bir yerde faaliyet gösterdiğini gözler önüne seriyor. Bilhassa menajerlik kontratlarında hukuksal açıdan önemli boşluklar bulunuyor. Oyuncular, sık sık uzun müddetli, ağır yaptırımlar içeren ve sektörel güç dengesizliğini pekiştiren hususlarla karşı karşıya kalıyor. Davalar, bu adaletsizlikleri bir nebze görünür kılarken, kesimin temelindeki yapısal problemleri çözmek için kâfi olmuyor.
”PR ÇALIŞMALARI ÜZERİNDEN ŞEKİLLENİYOR”
Menajerlik sistemindeki sanatkarların şahsî markaları, büyük ölçüde PR çalışmaları üzerinden şekilleniyor. Lakin bu süreçte gerçek yetenekler ve muvaffakiyetler yerine palavra yanlış anlatılar öne çıkıyor. Oyuncuların gazetecilerle yaptığı garip ve dikkat çekmekten öteki hedefi olmayan paylaşımlar, dalda şeffaflık ve dürüstlük eksikliğini daha da artırıyor.
PR faaliyetlerinin bir yandan sanatkarların mesleklerine katkı sağlaması beklenirken, öte yandan dalın güvenilirliğini zedeleyen bir araç haline gelmesi, kurumsallaşamama sorununu derinleştiriyor.
Türkiye’de menajerlik sistemi, kurumsal bir yapıya değil, ferdî bağların ağır bastığı bir pazar mantığına dayanıyor. Menajerlerin, oyuncuların mesleklerini profesyonel bir biçimde yönlendirmek yerine, bölümde simsarlık yaparak kısa vadeli karlara odaklandığı bir sistem hâkim. Bu durum, kaliteli projelerin yetersiz oyunculara teslim edilmesine ve bölümdeki genel kalitenin düşmesine neden oluyor.
Sektördeki çarpıklıklar, yetenekli şahısların sisteme girişini de zorlaştırıyor. Ahbap-çavuş alakaları, yeni oyuncuların bölümde varlık göstermesini engellerken, başarılı projeler hak eden oyuncular yerine “bağlantıları güçlü” bireylere teslim ediliyor. Bu durum, yetenekli oyuncuların mesleklerinde ilerleme sağlayamamasına ve kesimdeki adaletsizlik algısının derinleşmesine yol açıyor.
Tüm bu problemlerin üstesinden gelmek için kesimin kurumsal bir yapıya kavuşturulması gerekiyor. Bunun için:
•Menajerlik sisteminin profesyonelleştirilmesi ve tüzel çerçeveye oturtulması,
•PR çalışmalarının daha şeffaf ve yeteneğe dayalı bir şekilde yapılması,
•Proje seçimlerinde nitelik ve yeteneklerin ön planda tutulması,
•Oyuncuların haklarının korunması için bağımsız bir kontrol sistemi oluşturulması koşul.
Türkiye’de oyunculuk kesimi, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme gereksinim duyuyor. Bu dönüşüm, sırf sanatkarların değil, kesimin tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir tabanda çalışmasını sağlayacaktır.”
BİRSEN ALTUNTAŞ’A: YARIN SANA KÜÇÜK BİR SÜRPRİZİM VAR
Elçin Sangu magazin yorumcusu Birsen Altuntaş ile de polemiğe girdi. Sangu’nun ”Yarın sana küçük bir sürprizim var beklemede kal” sözlerini kullandığı Altuntaş, ”Sektöre bir magazinci kazandırmaktan hakikaten gurur duydum. Sana etkileşim aşkın konusunda yardımcı olabildiysem ne memnun…” biçiminde karşılık verdi.
