TEPAV’dan çarpıcı araştırma: 2 Nisan boykotunun etkisi belli oldu!
Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV), 19 Mart 2025’te İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının akabinde toplumsal medyada örgütlenen alışveriş boykotunun ekonomik tesirlerini inceledi.
TEPAV uzmanları Gülbin Şahinbeyoğlu ve Merve Dündar tarafından hazırlanan çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) kredi kartı harcamaları ve FAST (Fonların Anlık ve Daima Transferi) sistemi bilgileri üzerinden 2 Nisan 2025’te gerçekleşen boykotun tesirleri tahlil edildi.
BOYKOT EKONOMİK YANSIMALAR YARATTI
Raporda, kredi kartı harcamalarının haftalık, FAST datalarının ise günlük olarak değerlendirilebildiği vurgulandı. Kelam konusu devirde yaşanan değişimlerin sadece boykota bağlanamayacağı, Ramazan Bayramı tatili ile ayın birinci günü üzere ekonomik takvimi etkileyen etmenlerin de göz önünde bulundurulması gerektiği tabir edildi. Buna karşın, boykotun dikkat cazibeli sonuçlar doğurduğuna dikkat çekildi.
Öne çıkan datalar şu biçimde sıralandı:
- 2 Nisan haftasında kartlı harcama adetleri, yılın birinci üç ayı ortalamasının yaklaşık yüzde 10 gerisinde kaldı. Bu oran market ve AVM süreçlerinde yüzde 12,2 düzeyinde gerçekleşti.
- Geçtiğimiz yılın Ramazan Bayramı haftası ile karşılaştırıldığında, seyahat harcamalarında artış görülürken öteki kalemlerde düşüş yaşandığı gözlemlendi.
- FAST transferleri, bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 37,7 oranında azaldı. Elektronik ticarette bu düşüş yüzde 58,7 düzeyine ulaştı.
- Şubat ve mart aylarının birinci iş günleriyle kıyaslandığında da yüzde 10’un üzerinde bir gerileme tespit edildi.
- Elektronik ticarete yönelik transferlerdeki azalma, öbür kalemlere nazaran daha besbelli oldu.
SOSYAL MEDYAYLA SONLU KALMADI
Analizin sonuç kısmında, kampanyanın sadece toplumsal medya üzerinden yürütülen bir reaksiyonla hudutlu kalmadığı, harcamalar ve para transferlerinde ölçülebilir bir düşüş yarattığı söz edildi. Bu durum, dijital kitle hareketlerinin ekonomik karar alma süreçlerinde tesirli olabileceğini gösteren değerli bir bulgu olarak değerlendirildi.
