TTB Başkanı Azap: Eksik olan tek şey siyasi irade
Cumhuriyetimizin kuruluşunun 101. yılına özel gazetemize konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Lideri Alpay Azap, “Cumhuriyetin kurucu kıymetleri 101. yılında bize sıhhat alanında da dersler vermeye devam ediyor” dedi.
Azap, şunları kaydetti: “1920’lerin başında onlarca yıl süren savaştan çıkmış imkanları çok hudutlu genç bir devlet; verem, sıtma, veba, trahom, tifüs, tifo, çiçek üzere hastalıklardan kırılmakta olan bir halk kelam konusu idi. Bebeklerin yüzde 40’ının 1 yaşına gelmeden öldüğü, bulaşıcı hastalıklardan kaynaklı vefatlar nedeniyle ortalama hayat mühletinin 35 yıl olduğu 1923’te ülkede belediyeler, vilayet özel yönetimleri ve genel bütçeye bağlı olarak toplam 78 hastane ve dispanser ile 4 bin 595 hasta yatağı ve toplam 560 doktor, 554 sıhhat memuru, 136 ebe, 69 hemşire, 4 eczacı mevcuttu” sözlerini kullandı. Genç Cumhuriyetin devletin tüm imkanlarını halkın faydasına seferber ederek ihtilal niteliğinde atılımlarla yola çıktığını kaydeden Azap, “‘Geniş alanda maksada yönelik dar kapsamlı hizmet’ ideolojisi ve dikey örgütlenme ile verem, tifüs, veba, sıtma üzere bulaşıcı hastalıklara özel bir denetim yaklaşımı uygulandı. 1947’de veba, 1957’de çiçek silindi. Aşı ve serum üretimi sağlandı. O kadar ki Türkiye 2. Dünya Savaşı’nda pek çok ülkenin askerleri için tifüs aşısı sağlayabildi” diye konuştu.
Azap, “1961 Anayasası 49. unsurunda ‘Devlet herkesin vücut ve ruh sıhhati içerisinde yaşayabilmesini ve tıbbi bakım görmesini sağlamakla görevlidir’ diyerek devleti halka sıhhat hizmeti sunmakla görevlendirdi. 1961’de esirgeyici hizmetlerin artırılması ve tedavi edici hizmetlerle birlikte tüm ülkeye ulaştırılabilmesi için ‘Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi’ yasası çıkarıldı” değerlendirmesinde bulundu. Sağlık Ocağı uygulamasının ülkeye yayılmaya başladığını söyleyen Azap, “Dönemin şartlarının müsaade verdiği ölçüde kaynakları en verimli kullanmaya çalışan bir sistem kurulmaya çalışıldı. Lakin bu yaklaşım 1980’de kesintiye uğradı.1982 Anayasası artık devleti asli vazifeli değil yalnızca ‘sağlığı düzenleyici’ olarak tanımlamaktadır” diye konuştu.
‘SAĞLIK TİCARET KONUSU OLDU’
Azap, “Dünya Bankası’nın zorlaması ve sağladığı kredilerle 1980’lerin ortasında başlayan ve 2011’de değerli ölçüde tamamlanan Sıhhatte Dönüşüm Programı ile sıhhat ticaret konusu haline getirildi ve kamu kurumlarında bile performans, taşeron, kamu-özel işbirliği üzere uygulamalarla piyasa mantığı hâkim kılındı. Kamu kaynakları artan oranda özele yönlendirildi. Sonuç; sıhhatte ‘yenidoğan skandalının’ görünür kıldığı bir çöküş karşımızdadır” tabirlerini kullandı. Bu çöküşten devletin imkanlarının halkın faydasına seferber edildiği bir yaklaşımla kısa müddette çıkabileceğine dikkat çeken Azap, “Koşullarımız 101 yıl evvelkinden çok daha elverişli. Hem insan, hem altyapı, hem bilgi-tecrübe hem de maddi kaynaklar son derece kâfi. Eksik olan tek şey siyasi irade. Siyasalları halkın faydasına kararlar almaya zorlamalıyız. Daima birlikte başarabiliriz” dedi.
