‘Türkiye’de Çocuğun Yaşam Hakkı Raporu’na göre ihlallerin en çok yaşandığı il İstanbul oldu: 777 çocuk neden öldü?
FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin hazırladığı “Türkiye’de Çocuğun Ömür Hakkı Raporu 2024”e nazaran, geçen yıl 221’i kız, 482’si erkek, cinsiyet bilgisine erişilemeyen 74 olmak üzere en az 777 çocuk önlenebilir nedenler yüzünden öldü.
1 Ocak 2024-31 Aralık 2024 aralığında meydana gelen olayların ele alındığı raporda yer alan bilgiler, mevtle sonuçlanan ömür hakkı ihlalleri ile sonlu bulunuyor. Birebir ya da emsal olaylarda yaralanan, sakat kalan çocuklarla ilgili olayların rapora dahil edilmediği belirtilerek “Ölümle sonuçlanmasa da pek çok yaralanma hadisesi da direkt ömür hakkına yönelik ihlal girişimleridir” deniliyor.
Raporun girişinde, 2024 yılında neredeyse her gün çocuğa yönelik bir şiddet olayıyla karşılaşıldığı hatırlatılarak şu görüşlere yer veriliyor: “Bu olaylar, çocuk hakları konusunda yetersiz müdafaa sistemlerini açıkça gözler önüne serdi. Çocuğun ömür hakkı ihlali, bir sonuçtur. Yetersiz çocuk muhafaza düzeneklerinin, yerine getirilmeyen yükümlülüklerin, alınmayan tedbirlerin, oluşturulmayan stratejilerin ve uygulanmayan siyasetlerin bir sonucudur. Üstelik bu, en can yakıcı sonuçtur. Bu raporlar tıpkı vakitte devletin çocuk hakları konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmesi ismine güçlü bir hatırlatmadır.”
Rapor, “Doğrudan kamu vazifelilerinin gerçekleştirdiği ömür hakkı ihlalleri” ve “kamu vazifelilerinin ihmali sonucu gerçekleşen ömür hakkı ihlalleri” olarak iki başlık altında toplanıyor. Hayat hakkı ihlallerinin en çok yaşandığı vilayet İstanbul.
GÜVENDE DEĞİLLER
Rapordaki datalara nazaran mesken içinde, kentsel alanda, trafikte, kırsal açık alanlarda alınmayan tedbirler, önleyici ruh sıhhati siyasetlerinin yetersizliği, yangınlar, elektrik çarpmaları üzere ihmaller sonucunda 2024’te en az 473 çocuk ömrünü yitirdi. 2024’te konutlarında çıkan yangınlarda en az 29 çocuk öldü. Çocukların meskenlerinde bulunan ısınma araçlarından ya da elektrik akımından doğan yangınlarda hayatlarını kaybettikleri belirlendi. Ayrıyeten “soba/doğalgaz zehirlenmeleri” sonucunda da en az 11 çocuk öldü. İntihar sonucu en az 53 çocuk, ırkçı akınlar ve linç olayları sonucu ise en az iki çocuk ömrünü yitirdi. En az 63 mülteci çocuğun öldüğü 2024 yılında, sıhhat hizmeti alırken meydana gelen olaylarda 29 çocuk, eğitim hizmeti alırken 16 çocuk ömrünü yitirdi.
İŞ CİNAYETLERİNDE 78 KAYIP
2024 yılında iş cinayetlerinde hayatını yitiren çocukların; en az 51’i çalışırken, en az 27’si işyerinde yaşanan kazalardan etkilenerek öldü. Ömrünü yitiren çocuk personellerin 8’i MESEM kapsamında çalışan çırak çocuklardan, 9’u ise mevsimlik tarım emekçisi çocuklardan oluşuyor.
ŞİDDET 56 CAN ALDI
2024 yılında en az 56 çocuk, şiddetin farklı cinsleri sonucu ömürden koparıldı. Şiddete uğrayan çocuklardan, en az 16’sı çocuk cinayetleri, en az 12’si mesken içi şiddet, 15’i toplumsal cinsiyet temelli şiddet, 13’si akran şiddeti sonucu öldü.
