Son günlerde toplumsal medya kullanıcıları, yüzlerinin gözüktüğü fotoğrafları yapay zekaya dayalı uygulamalar aracılığıyla, Japon direktör Hayao Miyazaki’nin sanat üslubundan esinlenilerek oluşturulan görsellere dönüştürüyor. “Ghibli akımı” ismi verilen görseller, dünya genelinde ilgi görüyor.

Anadolu Üniversitesi Toplumsal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Prof. Dr. Adile Aşkım Kurt, bu akımın data güvenliği riskini beraberinde getirebildiğini söyledi.

Yapay zeka temelli uygulamalar ile internet sayfalarının ferdî dataları depolayabildiğini vurgulayan Kurt, görsellere yazılan notların da mümkün toplumsal mühendislik akınlarına taban hazırlayabileceğine dikkati çekti.

Bu notların bilhassa “kimlik avı” (phishing) ataklarında şahsî dataların toplanması açısından değerli birer kaynak olduğunun altını çizen Kurt, “Bir başka değerli nokta ise birçok yapay zeka aracının yüklediğiniz fotoğrafları sunucularında saklamasıdır ki bu durum, Avrupa Birliği ülkelerinde ‘Genel Bilgi Müdafaa Yönetmeliği ihlali’ kabul edilebilirken Türkiye’de ise Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında açık istek gerektirebilir.” dedi.

Kurt, gerçek Ghibli sanatkarlarının yıllarca süren gayretiyle ortaya koyduğu bu şeklin, birkaç sözlük komutlarla taklit edilmesinin, “emeğe saygı” konusundaki tartışmaları alevlendirdiğini belirtti.

YAPAY ZEKA ARAÇLARI YÜKLENEN FOTOĞRAFLARI VE YORUMLARI SUNUCULARINDA SAKLIYOR

SODİGEM Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Serap Uğur ise paylaşılan görsellerde kullanılan fotoğraflar ile metinlerin beraberinde getirdiği risklerin altını çizdi.

Farklı açılardan yüz manzaraları, ses kayıtları ile ömür alanı dataları ele geçirildiği takdirde dijital kimliğin de taklit edilebileceğini aktaran Uğur, şunları bildirdi:

“Yapay zeka uygulamalarına ya da internet sitelerine yüzlerinin bulunduğu fotoğraflarını yükleyen şahıslar biyometrik bilgilerini de paylaşmış oluyor. Yazım şekliniz, kullandığınız noktalama işaretleri, emojiler üzere datalarınız toplanarak profiliniz oluşturulabiliyor. Sisteme alınan bu bilgiler, üçüncü taraf platformlarca saklanabilir, taklit edilebilir, tahlil edilebilir ve farklı maksatlarla kullanılabilir.”

Uğur, bu çeşit akımlara katılmak için kullanılan platformların, kullanıcı davranışlarını izleyerek gayeli reklamcılık yahut data madenciliği emeliyle profil oluşturabildiğini söz etti.

“3 boyutlu aksiyon figürü tasarımı yaptırma akımı da başladı”

“Hatta kimi platformlar, yüklediğiniz fotoğrafları ‘eğitim verisi’ olarak kullanma hakkını mukavelelerine gizlice ekleyebiliyorlar.” tabirlerini kullanan Uğur, “Akımlar çok süratli değişebiliyor. ‘Daha Ghibli devam ediyor’ derken yenisi geldi, son günlerde ‘3 boyutlu aksiyon figürü tasarımı yaptırma akımı’ başlamış durumda. Her akımın tasarım ve üretim hoşluğu kadar datalarımız için risk getirdiğini de unutmamak gerek.” değerlendirmesini yaptı.