Menopoz, bayanların ömründe doğal bir biyolojik süreçtir ve ekseriyetle 45-55 yaş ortasında gerçekleşir. Fakat kimi bayanlar, 40 yaşından evvel menopoz belirtileri yaşamaya başlar ve bu duruma “erken menopoz” denir. Erken menopoz; doğurganlıkla ilgili problemlere, hormonal dengesizliklere ve hayat kalitesinde düşüşe yol açabilir. Pekala, bu durumun ortaya çıkmasına sebep olan etkenler nelerdir? İşte, erken menopoza yol açan 8 sebep…

ERKEN MENOPOZA YOL AÇAN 8 SEBEP

1. Genetik yatkınlık

Aile geçmişi, erken menopozun en güçlü belirleyicilerinden biridir. Annenizin yahut kız kardeşinizin erken menopoza girmesi, sizin de bu riski taşıyor olabileceğinizi gösterir. Genetik yatkınlık, yumurtalık rezervinin daha süratli tükenmesine neden olabilir.

2. Otoimmün hastalıklar

Bağışıklık sisteminin kendi bedenine saldırması sonucu ortaya çıkan otoimmün hastalıklar, erken menopozun nedenlerinden biri olabilir. Bilhassa Hashimoto tiroiditi, Addison hastalığı ve romatoid artrit üzere hastalıklar, yumurtalık işlevlerini etkileyerek hormon üretimini baskılayabilir.

3. Kanser tedavileri (kemoterapi ve radyoterapi)

Kanser tedavileri sırasında kullanılan radyasyon ve kemoterapi ilaçları, yumurtalık hücrelerine ziyan verebilir. Bu durum, yumurta üretiminin azalmasına ve erken menopozun başlamasına yol açabilir.

4. Yumurtalık ameliyatları

Yumurtalık kistleri, endometriozis yahut başka jinekolojik hastalıklar nedeniyle yapılan yumurtalık ameliyatları, yumurtalık rezervini azaltabilir. Bilhassa iki taraflı ooferektomi (her iki yumurtalığın alınması) menopozu direkt başlatır.

5. Sigara kullanımı

Sigara, yumurtalık işlevlerini olumsuz etkileyerek östrojen hormonunun üretimini azaltır. Sigara içen bayanlarda menopoz, ekseriyetle 1-2 yıl daha erken başlayabilir. Bu nedenle sigaranın bırakılması, bayan sıhhati açısından büyük değer taşır.

6. Çok zayıflık ve yetersiz beslenme

Vücut kitle indeksi (VKİ) çok düşük olan bayanlar, hormonal istikrar bozuklukları yaşama riski altındadır. Bilhassa anoreksiya nervoza üzere yeme bozuklukları, yumurtalıkların sistemli çalışmasını engelleyebilir ve erken menopozu tetikleyebilir.

7. Gerilim ve ruhsal faktörler

Kronik gerilim, beyindeki hipotalamus-pituiter-yumurtalık eksenini etkileyerek hormon üretimini baskılayabilir. Uzun müddetli ruhsal problemler, yumurtalıkların erken yaşta fonksiyonunu yitirmesine sebep olabilir.

8. İleri yaşta gebelik ve doğurganlık planlaması

Gebeliği ileri yaşlara ertelemek, kimi durumlarda yumurtalık rezervinin fark edilmeden azaldığı periyoda denk gelebilir. Bu nedenle üreme planlamasının şuurlu yapılması, erken menopoz riskini en aza indirmek açısından kıymetlidir.