Yavaş yemek sağlık için neden faydalı?
Getty Images Yemek yerken telefonunuzla uğraşmak yahut televizyon izlemek ne ölçüde ve ne kadar süratli yediğinizi fark etmemenize neden olabilir. Televizyon izleyerek yahut cep telefonuna bakarak yemek yemek yaygın olsa da bilim insanları yavaş ve dikkatli yemenin gerçek bir fark yaratabileceğini söylüyor.
Yemek yeme süratimiz, sindirim ve yemek tatmininden kilo denetimi ve genel sıhhate kadar hayatımızı tesirler.
Sindirim
Brezilya’daki São Paulo Üniversitesi’nde eğitim görmüş beslenme uzmanı Livia Hasegawa şöyle açıklıyor:
“Yiyecekleri yavaşça çiğnemek daha küçük modüllere ayırarak sindirimi kolaylaştırır. Hastalarıma sık sık kolay bir benzetme ile şunu hatırlatırım: midede diş yoktur, yiyecekler büyük kesimler halinde geldiğinde sindirim süreci yavaşlar ve daha az verimli hale gelir.”
“Ayrıca çiğneme, tükürükteki sindirim enzimlerinin üretimini uyararak besin emilimini artırır.”
Yiyecekler düzgün çiğnenmezse, midenin daha fazla çalışması gerekir, bu da şişkinliğe ve sindirimin yavaşlamasına neden olabilir.
Hasegawa, “Bu yüzden birtakım beşerler yemek yedikten sonra saatlerce şişkin ve halsiz hissediyor” diye ekliyor.
Yiyeceklerin kaç defa çiğnenmesi gerektiğine dair belli bir sayı olmasa da uzman, değerli olanın saymaya odaklanmak yerine, yutmadan evvel yumuşak ve uygun bir kıvama ulaşmasını sağlamak olduğunu söylüyor.
“Ayrıca, televizyon izlerken, telefon kullanırken yahut fazla konuşurken dikkati dağılmış bir formda yemek, çiğnemeyi olumsuz etkileyebilir. Bu da daha süratli yemeye ve daha fazla hava yutmaya yol açarak şişkinliğe neden olabilir” diye ekliyor.
- Televizyon karşısında yemek yemek hakikaten ziyanlı mı?
Tokluk hissi ve kilo alma
Sindirim üzerindeki tesirlerle birlikte kilo alma sorunu da ortaya çıkıyor.
New York’taki Cornell Üniversitesi Beslenme Bilimleri Kısmı Yöneticisi ve Schleifer Ailesi Profesörü Sander Kersten’e nazaran “Hızlı yemek, daha süratli güç alımına yol açar, dakikada daha fazla kalori almış oluruz. Araştırmalar bunun çok yemeyi kolaylaştırdığını gösteriyor”.
Getty Images Yavaş yemek için lokmalar ortasında elinizdeki çatal ve bıçağı bırakmak uygun bir metot olabilir Daha yavaş yemenin, yiyeceklerin ağızda geçirdiği süreyi uzattığını, erken sindirim yansılarını ve hormon salımını tetikleyen duyusal sinyalleri artırdığını söylüyor.
“Beynin tokluktan sorumlu hormonları salgılaması birkaç dakika sürer. Çok süratli yiyen beşerler gerçekte gereksinim duyduklarından daha fazla yiyecek tüketme eğilimindedir, zira bedenleri doyduklarını bildirmek için kâfi vakte sahip değildir.”
Bunun sonucunda fazla kalori alınır ve bu kaloriler bedende depolanmış yağa dönüşür.
Uzun vadeli sıhhat riskleri
Hızlı yemek, asit reflüsü ve gastrit üzere sindirim problemlerini daha da kötüleştirebilir. Ayrıyeten reflüye yatkın şahıslarda, çabukla yemek yeme nedeniyle semptomlar ağırlaşabilir.
Hasegawa, ayrıyeten bağırsak mikrobiyotasının da etkilenebileceğini belirtiyor.
“Yiyecekler bağırsaklara büyük kesimler halinde ulaştığında, bağırsak bakterilerinin istikrarını bozarak genel sindirim sistemini etkileyebilir.”
Bu alışkanlık süreklilik gösteriyorsa ve başka sıhhatsiz davranışlarla birleşiyorsa obeziteye yol açabileceğini ve tip 2 diyabet, karaciğer yağlanması, kalp hastalığı ve yüksek tansiyon riskini artırabileceğini belirtiyor.
Hatta kolorektal, göğüs ve pankreas kanseri üzere makul kanser cinsleri dahil olmak üzere çeşitli metabolik komplikasyon riskini de değerli ölçüde artırabilir.
Yavaş yeme yolları
Daha âlâ yeme alışkanlıkları geliştirmek isteyenler için Hasegawa’nın birinci tavsiyesi, lokmalar ortasında ara vermek.
“Çatalınızı, kaşığınızı daima elinizde tutmayın; bu farkında bile olmadan çok daha süratli yemenize neden olabilir.”
“Çatal ve kaşığınızı masaya bırakıp tekrar almak üzere kolay bir hareket bile yavaşlamanıza yardımcı olur. Yani bir lokma alın ve bir sonrakinden evvel onları dinlendirin.”
Hasegawa ayrıyeten yiyecekleri ağzınızda neredeyse lapa üzere olana dek çiğnemenizi öneriyor.
“Bu kıvam yeterlice çiğnediğinizi gösterir ve doğal olarak suratınızı yavaşlatır.”
Ayrıca dikkatinizi dağıtacak şeylerden kaçınmak gerekir. Televizyon izlerken yahut telefonunuzla uğraşırken yemek, ne ölçüde ve ne kadar süratli yediğinizi fark etmemenize neden olabilir. Yemeğe odaklanmak ve dikkatli olmak işe yarayabilir.
“Yemek yerken çok fazla konuşmamaya çalışın. Konuşmalar dikkatinizi dağıtabilir ve siz fark etmeden yemek yemenizi hızlandırabilir. Bu nedenle sohbeti minimumda tutmak yemeğinize daha odaklanmanıza yardımcı olabilir.”
- Bazı çocuklar neden yemek seçer?
- Televizyon karşısında yemek yemek hakikaten ziyanlı mı?
- İnsanların yemek pişirmeye 780 bin yıl evvel başladığına dair delil bulundu
- Günde kaç öğün yemek sağlıklı?
